هنر و معماری دوران صفوی

یکی از درخشان‌ترین دوره‌های هنر ایران پس از اسلام دوره صفویه است، در سال ۹۰۷ قمری (۱۵۰۲م.) شاه اسماعیل، سلسله صفوی را تأسیس کرد و در این دوره مراکز و کانونهای صنعتی و هنری در ایران افزایش یافت. در ابتدای تأسیس این سلسله، ‌ تبریز پایتخت بود و به همین سبب این شهر مرکزی برای فعالیتهای هنرمندانی مانند خطاطان، ‌ تذهیب‌کاران، ‌ نقاشان و صحافان و همچنین هنرمندانی که در دیگر فنون و صنایع کار می‌کردند و هنرمندانی که درصنایع منسوجات و بافت پارچه به کار می‌پرداختند، تبدیل شد.

دراواخر قرن دهم قمری، در زمان شاه عباس پایتخت کشور به اصفهان انتقال یافت. با انتخاب پایتخت جدید، این شهر به عنوان یکی ازدرخشان‌ترن شهرهای شرق گسترش پیدا کرد.

بازارها، کاخ ها، ‌ مساجد، باغ ها، ‌ پل ها در نقشه شهر گنجانیده شده بود. در این زمان همه بناهای مذهبی با تزیینات کاشیکاری آرایش شدند.بناهای مسجد شیخ لطف‌الله، سر در قیصریه و مسجد امام در میدان نقش جهان با کاشی های معرق مزین شدند. آجرهای مربع کاشی منقوش، ‌ معروف به آجرهای «هفت رنگ» در بناها به مقیاس گسترده مورد استفاده قرار گرفت. نقش و نگار کاشی ها و رنگ های آنها زینت خاصی به بناهای این دوره بخشیده است.

نه تنها دیوارها، بلکه گنبدها، ‌ ایوان، ‌ طاق نماها، سردر ورودی ها و مناره با کاشی و موزاییک آراسته شد.

ساخت سردرهای بزرگ با کاشیهای شفاف و گچبری مقرنسکاری در عصر صفویه پیشرفت بسیار داشت. ترکیب سردر بزرگ و مناره‌های طرفین آن با صحن چهار ایوانی و ساختمانهای اطراف آن و قراردادن گنبد به گونه‌ای که با همه ساختمان متناسب باشد، در معماری زمان صفوی به درجه کمال رسید.

با توجه به امنیت ایران در این دوره بناهایی بزرگ و عالی مانند کاخ های عالی قاپو، چهل ستون، هشت بهشت و تالار اشرف در اصفهان ساخته شدند.

دیوارهای این کاخها از کاشی های خوش آب و رنگ پوشیده شده و میان مجموع آنها با نقوش نقاشان معروف آن دوره پیوند است. سقفها و دیوارها نیز غالباً با منبت‌کاری تزیین می‌شدند.

تزیینات چوبی در بناهای غیرمذهبی دارای نقش اصلی بود و در آنها میزان بیشتری از تذهیب‌کاری و نقاشیهای لاکی استفاده می‌شد.

طرح های آنها با هنر مینیاتور دارای رابطه نزدیکی بود. کنده‌کاری و خراطی به ویژه در درها و سقفها خود هنر خاصی دراین دوره بوده است. نقاشیهای دیواری (فرسک) در کاخ عالی‌قاپو، قصر اشرف و چهلستون و همچنین آیینه‌کاری به عنوان نوعی تزیین جدید دربناها، مانند آیینه خانه، مورد استفاده قرار گرفته است.

به طور کلی قرن دهم ویازدهم قمری، به عنوان دوران شکوفایی هنرهای اسلامی ایران و اصفهان یکی از مهم‌ترین و زیباترین شهرهای این دوره بوده است. بناهای بزرگ شهر اغلب با کاشی کاری های زیبا تزیین شده‌اند.

کاخ قصر منشی نیز یکی از بناهای ساخته شده دراواخر  دوران صفویه می باشد.که در سال 1384 مرمت شد وبه هتل قصرمنشی تبدیل شد.

هنر بزرگ ایران منحصر به دوران پیش از اسلام نیست

با نگرشی کلی به هنرهای این دوره، باید پذیرفت که در دوره صفوی، بار دیگر عصر نوین ودرخشانی در هنر ایران طلوع کرد.

هنر بزرگ ایران، چنانکه برخی به نادرست تصور کردند، منحصر به دوره پیش از اسلام نیست، بلکه در هر دوره، هنری که در نوع خود زیبا و کامل بوده پدیدار شده است.

در قرن دهم قمری هنرمندان ایران به مزایا و نتایج تازه‌ای دست یافتند، در آن دوره قالی هایی بافته شده که تا آن تاریخ نظیر نداشته است.

گفته‌اند که شاه عباس صفوی به جمع‌آوری ظروف سفالین سخت علاقه داشت و دستور داده بود در عالی قاپوی اصفهان و مقبره شیخ صفی‌الدین در اردبیل اتاقهای مخصوصی به این منظور بسازند و جاهایی در دیوار برای نگاهداشتن ظروف آماده کنند.

منبع : هتل قصرمنشی

تاریخچه آینه کاری

یکی از تزییناتی  که از گذشته تاکنون کاربرد بسیار زیادی در زیبایی ساختمان ها داشته ،آینه کاری است. وقتی که قطعات کوچک آینه به شکل های هندسی و مدل های مختلفی همچون بته های مختلف در می آید و این آینه ها بر روی دیوارها و سقف ها و ستون ها و... بناهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و به آن مکان جلوه ی زیبا  و درخشانی می‌بخشد.

بازتاب نور در این آینه های کوچک و تشعشع آن باعث ایجاد درخشش و زیبایی خاصی می‌شود. از لحاظ استحکام نیز این نوع از تزیینات بسیار مقاوم هستند و تا سال‌های زیادی دوام دارند. اگر به مکان های تاریخی مختلفی رفته باشید و در آن مکان ها از تزیینات آینه کاری استفاده شده باشد، متوجه جلوه ی خاص و دوام بالای این آینه کاری ها خواهید شد.

هنر آینه کاری یکی از شاخه های هنر های تزیینی در کشور ایران محسوب می‌شود و اگر بخواهیم تاریخچه این هنر را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم باید به دورهی ساسانیان بازگردیم. در این دوره از تاریخ ایران ، اولین و زیباترین آینه کاری ها مرسوم شدند و بیشتر در کاخ ها و بناهای پادشاهان ایرانی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

 از آینه کاری های برجسته ی تاریخ کهن ایران می‌توان به بنای دیوانخانه ی شاه طهماسب صفوی در سال (۹۳۰–۹۸۴ق/ یا ۱۵۲۴–۱۵۷۶م) اشاره کرد. این بنای زیبا و نمونه ی برجسته ی هنر آینه کاری در شهر قزوین قرار دارد.همچنین اتاق آینه کاخ قصرمنشی در اصفهان نمونه دیگری از آینه کاری باقی مانده از دوران قاجار  می باشد.

دلیل بوجود آمدن هنر آینه کاری در تزیین بناهای ساختمان ها

در فرهنگ ایرانیان، دو عنصرآب و آینه نماد پاکی و روشنایی می باشد. مردم کهن ایران اعتقاد داشتند استفاده از آینه و وجود آن در خانه باعث ایجاد خصلت هایی همچون راستگویی و صفا در انسان ها می بارد و به همین دلیل نیز از آینه کاری در تزیین دیوارها و ستون ها، سقف و .... استفاده می‌شد

جالب است بدانید که حدودا در سده ی 10 هجری قمری، انواع آینه های مختلف از اروپا ( به ویژه ونیز) وارد کشور ما می‌شد. در ان دوره نیز همانطور که می‌دانید نقل و انتقال کالاها از راه های زمینی انجام می‌شود ممکن بود که در طول مسیر برخی از کالاهای مورد معامله دچار مشکل شوند و به آنها آسیب وارد شود. یکی از این کالاهای وارداتی به کشور ما، اینه های اروپایی بودند. اصولا در اکثر مواقع در طول مسیر این آینه ها در اثر ضربه و ناهمواری های مسیر و... دچار شکستگی میشوند.

همین موضوع نیز باعث بوجود آمدن هنر آینه کاری در ایران شد.

منبع: هتل قصرمنشی

هتل تاریخی قصرمنشی اصفهان

قصر منشی که به عنوان یکی از آثار تاریخی میراث ملی شناخته شده است، یکی از قصرهای فتحعلی شاه بوده که در اواخر دوره صفویه ساخته شده است. علاوه بر جذابیت های تاریخی این هتل ، یک زورخانه سنتی روبروی آن  قرار دارد و درب دیگر آن در یک خیابان فرعی که 20 متر با بازار حسن آباد فاصله دارد باز می‌شود. عکس های هتل سنتی قصر منشی نشانگر علاقه به معماری سنتی در فضایی بسیار راحت برای میهمانان می باشد.

این هتل که کنار دروازه حسن‌آباد شهر اصفهان می‌باشد، حدود 450 (5 دقیقه) متر ازمیدان نقش امام فاصله دارد و حدود 650 متر (10 دقیقه پیاده روی) نیز می‌باشد. در آینده نزدیک نیز حمام سنتی به این مجموعه اضافه می‌شود.
چون کاخ قصرمنشی متعلق به اواخر صفوی و دوره قاجار است، ارزش تاریخی آن نیز قابل توجه است. در سال ۱۳۸۴ به طور محدود و در ۱۳۹۴ این بنا به طور کامل مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت که در جریان این بازسازی برخی از بخش های بنا به طور کلی بازسازی و به ساختمان اصلی بنا الحاق شدند. این اثر در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۳۰۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

اتاق‌های اقامتی قصر منشی 

فضای سنتی و آرام این هتل باعث شده تا تمامی مسافران تجربه خوشی را از اقامت در آن داشته باشند. اتاق های این هتل دارای ظرفیت های مختلف از جمله یک تخته، دو تخته و سه تخته هستند. همچنین سوئیت های هتل با فضایی بزرگتر از اتاق ها با نام های صفوی، قاجار، آینه و دلنشین فضایی بسیار مناسب جهت اقامت خانواده ها هستند.

امکانات هتل سنتی قصر منشی

از امکانات این هتل می توان به نمازخانه، صرافی، فروشگاه صنایع‌دستی و سوغات، رستوران ایرانی و کافی‌شاپ در فضای باز اشاره کرد. همچنین خدمات بیدار باش و لاندری نیز ارائه می شد. رستوران هتل علاوه بر سرو انواع غذاهای ایرانی، انواع سوپ و آش و غذاهای سنتی اصفهان از جمله سوپ اماج اصفهان، شوربا، کله جوش، خورش ماست و قرمزه را سرو می کند.

منبع: هتل قصرمنشی